Trong quá trình sản xuất kinh doanh, việc khấu hao tài sản cố định là một vấn đề được doanh nghiệp quan tâm. Như vậy, khấu hao tài sản cố định là gì? Lựa chọn phương pháp và thời gian tính khấu hao sẽ ảnh hưởng như thế nào đến hoạt động của doanh nghiệp? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về vấn đề này.

Khấu hao tài sản cố định là việc tính toán giá trị hao mòn của tài sản sau khi sử dụng. Khoản khấu hao này được tính vào chi phí sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp trong thời gian sử dụng tài sản. Cụ thể, khấu hao là sự giảm dần về giá trị và giá trị sử dụng của tài sản khi tham gia vào quá trình sản xuất do ảnh hưởng của các yếu tố tự nhiên hoặc tiến bộ khoa học công nghệ.

Ý nghĩa của việc khấu hao tài sản cố định là gì?

Việc khấu hao tài sản cố định có ý nghĩa quan trọng đối với doanh nghiệp về mặt tài chính và quản lý. Cụ thể như sau:

• Đây là biện pháp để doanh nghiệp bảo toàn và tối ưu hóa vốn cố định.
• Giúp thu hồi lại số vốn cố định khi tài sản cố định đã hết thời gian sử dụng.
• Xác định được giá thành sản phẩm để đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh.
• Là cơ sở để tính toán trong các hoạt động đầu tư và tái sản xuất.

Tại sao doanh nghiệp cần trích khấu hao tài sản cố định?

Hiện nay, việc sử dụng các tài sản cố định trong một thời gian nhất định khi tham gia hoạt động sản xuất và kinh doanh là phổ biến. Điều này là để đảm bảo tính bền vững của doanh nghiệp và xác định số vốn cố định cũng như giá thành sản phẩm.

Do đó, việc khấu hao tài sản cố định là rất cần thiết cho doanh nghiệp. Việc này giúp doanh nghiệp bảo toàn tài sản và xác định được số vốn cố định cũng như giá thành sản phẩm.

Để tính toán khấu hao tài sản cố định không quá phức tạp nhưng yêu cầu sự chính xác. Có nhiều cách tính khấu hao tài sản cố định như sau:

Tính khấu hao TSCĐ theo đường thẳng

Đây là phương pháp tính khấu hao theo mức độ ổn định hàng năm trong quá trình sử dụng tài sản.

• Tính theo thời gian hàng tháng: Mức trích khấu hao hàng tháng = tổng số tiền khấu hao hàng năm/12.
• Tính theo thời gian hàng năm: Mức trích khấu hao hàng năm = giá trị ban đầu của tài sản cố định/Thời gian khấu hao.

Nếu doanh nghiệp mua tài sản và bắt đầu sử dụng ngay trong tháng, thì:

• Mức trích khấu hao hàng tháng được tính = Mức trích khấu hao hàng tháng/Tổng số ngày trong tháng x số ngày sử dụng.
• Số ngày sử dụng trong tháng = Tổng số ngày trong tháng – Ngày bắt đầu sử dụng + 1.
  

  Tính khấu hao TSCĐ theo số dư giảm dần

Trong lĩnh vực công nghệ, việc tính toán khấu hao TSCĐ theo số dư giảm dần là cách thức phổ biến và có hiệu quả. Tuy nhiên, để áp dụng phương pháp này, doanh nghiệp cần đáp ứng các điều kiện sau:

• Tài sản cố định phải là mới và chưa qua sử dụng.
• Tài sản cố định thuộc loại máy móc, thiết bị, dụng cụ đo lường và thí nghiệm.

Công thức tính khấu hao như sau:

Mức trích khấu hao hàng năm = Giá trị còn lại của TSCĐ x Tỷ lệ khấu hao nhanh.

Trong đó:

Tỷ lệ khấu hao nhanh (%) = Tỷ lệ khấu hao theo phương pháp đường thẳng x Hệ số điều chỉnh.

Tỷ lệ khấu hao theo phương pháp đường thẳng (%) = 1/Thời gian trích khấu hao x 100.

Hệ số điều chỉnh được tính theo thời gian sử dụng của tài sản, với hệ số là 1,5 cho thời gian sử dụng trong khoảng 4 năm, hệ số là 2 cho thời gian sử dụng từ 4 đến 6 năm và hệ số là 2,5 cho thời gian sử dụng trên 6 năm.

Ngoài ra, còn có phương pháp tính khấu hao TSCĐ theo số lượng, khối lượng sản phẩm. Để áp dụng phương pháp này, doanh nghiệp cần đáp ứng các điều kiện sau:

• TSCĐ phải có liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất sản phẩm.
• Phải xác định được tổng khối lượng hoặc số lượng sản phẩm được tạo ra bởi TSCĐ.
• Công suất sử dụng bình quân tháng trong năm của TSCĐ phải vượt quá 100% công suất thiết kế.

Công thức tính khấu hao như sau:

Mức trích khấu hao hàng tháng/năm = Số lượng sản phẩm sản xuất x Mức trích khấu hao bình quân tính cho 1 đơn vị sản phẩm.

Trong đó:

Mức trích khấu hao bình quân = nguyên giá TSCĐ/Số lượng TSCĐ theo công suất thiết kế.

Loại tài sản cố định nào không cần phải trích khấu hao?

Ngoài việc hiểu rõ về khái niệm khấu hao tài sản cố định, bạn cũng cần phải biết những loại TSCĐ nào không được trích khấu hao. Cụ thể, các tài sản sau đây sẽ không phải chịu quá trình trích khấu hao:

• TSCĐ đã hoàn toàn khấu hao giá trị nhưng vẫn tiếp tục được sử dụng.
• TSCĐ chưa hoàn toàn khấu hao giá trị nhưng đã bị mất đi.
• TSCĐ do doanh nghiệp quản lý nhưng không thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp.
• TSCĐ được sử dụng cho các hoạt động phúc lợi và phục vụ cho người lao động.
• TSCĐ được bàn giao từ nguồn viện trợ không hoàn lại để phục vụ cho công tác nghiên cứu khoa học.
• TSCĐ vô hình như quyền sử dụng đất.

Các loại TSCĐ này sẽ không phải trải qua quá trình trích khấu hao. Điều này giúp cho doanh nghiệp có thể quản lý và sử dụng các tài sản này một cách hiệu quả hơn.

Ngoài ra, cần lưu ý rằng khung thời gian trích khấu hao TSCĐ cũng được điều chỉnh thường xuyên. Vì vậy, bạn cần phải cập nhật thông tin mới nhất để đảm bảo tính chính xác trong việc tính toán và quản lý tài sản cố định của doanh nghiệp. 

Khung thời gian trích khấu hao TSCĐ mới nhất

Danh mục nhóm TSCĐ	Thời gian trích khấu hao tối thiểu (năm)	Thời gian trích khấu hao tối đa (năm)
A – Máy móc, thiết bị động lực
1. Máy phát động lực	8	15
2. Máy phát điện, máy thuỷ điện, nhiệt điện, máy phong điện, máy hỗn hợp khí	7	20
3. Máy biến áp, thiết bị nguồn điện	7	15
4. Máy móc, thiết bị động lực khác	6	15
B – Máy móc, thiết bị công tác
1. Máy công cụ	7	15
2.Máy móc dùng trong ngành khai khoáng	5	15
3. Máy kéo	6	15
4. Thiết bị dùng cho nông, lâm nghiệp	6	15
5. Máy bơm nước, bơm xăng dầu	6	15
6. Thiết bị luyện kim, gia công bề mặt ăn mòn kim loại	7	15
7. Thiết bị sản xuất loại hóa chất	6	15
8. Máy móc chuyên dùng sản xuất vật liệu xây dựng, thuỷ tinh, sành sứ	10	20
9. Thiết bị sản xuất linh kiện và điện tử, quang học, cơ khí chính xác	5	15
10. Máy móc dùng trong ngành sản xuất da, in văn phòng phẩm, văn hoá phẩm	7	15
11. Máy móc dùng trong ngành dệt	10	15
12. Thiết bị dùng trong ngành may mặc	5	10
13. Thiết bị dùng trong ngành giấy	5	15
14. Thiết bị sản xuất, chế biến lương thực, thực phẩm	7	15
15. Thiết bị điện ảnh, y tế	6	15
16. Thiết bị viễn thông, thông tin, điện tử, tin học, truyền hình	3	15
17. Thiết bị sản xuất dược phẩm	6	10
18. Thiết bị công tác khác	5	12
19. Thiết bị ngành lọc hóa dầu	10	20
20. Máy móc thăm dò khai thác dầu khí	7	10
21. Máy móc xây dựng	8	15
22. Cần cẩu	10	20
C – Dụng cụ làm việc đo lường, thí nghiệm
1. Thiết bị đo lường, thử nghiệm  cơ học, âm học, nhiệt học	5	10
2. Thiết bị quang học, quang phổ	6	10
3. Thiết bị điện, điện tử	5	10
4. Thiết bị đo phân tích lý hoá	6	10
5. Thiết bị đo phóng xạ	6	10
6. Thiết bị ngành đặc biệt	5	10
7. Các thiết bị thí nghiệm khác	6	10
8. Khuôn mẫu công nghiệp đúc	2	5
D – Thiết bị. phương tiện vận tải
1. Phương tiện vận tải đường bộ	6	10
2. Phương tiện vận tải đường sắt	7	15
3. Phương tiện vận tải đường thuỷ	7	15
4. Phương tiện vận tải đường hàng không	8	20
5. Thiết bị vận chuyển đường ống	10	30
6. Phương tiện bốc dỡ, nâng hàng	6	10
7. Thiết bị, phương tiện vận tải khác	6	10
E – Dụng cụ quản lý
1. Thiết bị tính toán, đo lường	5	8
2. Máy móc thông tin, điện tử và phần mềm tin học quản lý	3	8
3. Phương tiện, dụng cụ quản lý khác	5	10
G – Nhà cửa, vật kiến trúc
1. Nhà cửa kiên cố	25	50
2. Nhà nghỉ, nhà ăn giữa ca, nhà vệ sinh, nhà để xe…	6	25
3. Nhà cửa khác	6	25
4. Kho chứa, bể chứa, đường, bãi đỗ, sân phơi…	5	20
5. Kè, đập, kênh, mương máng	6	30
6. Bến cảng, …	10	40
7. Các vật kiến trúc khác	5	10
H – Súc vật, vườn cây lâu năm
1. Các loại súc vật	4	15
2. Vườn cây công nghiệp, cây ăn quả, cây lâu năm.	6	40
3. Thảm cỏ, thảm cây xanh	2	8
I – Tài sản cố định hữu hình khác chưa quy định ở trên.	4	25
K – Tài sản cố định vô hình khác	2	20

Câu hỏi thường gặp về trích khấu hao tài sản cố định là gì?

Có những phương pháp tính khấu hao TSCĐ nào?

Các phương pháp cơ bản để tính toán khấu hao Tài sản cố định (TSCĐ) là theo đường thẳng, số dư giảm dần và số lượng khối lượng sản phẩm. Các phương pháp này được sử dụng để tính toán mức độ giảm giá của TSCĐ trong suốt quá trình sử dụng. Việc lựa chọn phương pháp phù hợp sẽ ảnh hưởng đến kết quả tính toán và tầm quan trọng của việc quản lý TSCĐ.

Phương pháp khấu hao theo đường thẳng là phương pháp đơn giản nhất và phổ biến nhất. Theo phương pháp này, chi phí khấu hao được tính bằng cách chia tổng giá trị TSCĐ cho số năm sử dụng dự kiến. Ví dụ, nếu giá trị TSCĐ là 100 triệu đồng và số năm sử dụng dự kiến là 10 năm, thì mỗi năm sẽ có chi phí khấu hao là 10 triệu đồng.

Phương pháp khấu hao theo số dư giảm dần là phương pháp tính toán chi phí khấu hao dựa trên giá trị còn lại của TSCĐ. Theo phương pháp này, chi phí khấu hao được tính bằng cách lấy giá trị TSCĐ trừ đi giá trị thu hồi dự kiến và chia cho số năm sử dụng dự kiến. Ví dụ, nếu giá trị TSCĐ là 100 triệu đồng, giá trị thu hồi dự kiến là 20 triệu đồng và số năm sử dụng dự kiến là 10 năm, thì chi phí khấu hao hàng năm sẽ là (100 triệu – 20 triệu) / 10 năm = 8 triệu đồng.

Phương pháp khấu hao theo số lượng khối lượng sản phẩm là phương pháp tính toán chi phí khấu hao dựa trên số lượng sản phẩm được sản xuất hoặc tiêu thụ bởi TSCĐ. Theo phương pháp này, chi phí khấu hao được tính bằng cách chia tổng giá trị TSCĐ cho số lượng sản phẩm dự kiến trong suốt thời gian sử dụng. Ví dụ, nếu giá trị TSCĐ là 100 triệu đồng và số lượng sản phẩm dự kiến là 50.000 sản phẩm, thì chi phí khấu hao cho mỗi sản phẩm sẽ là 100 triệu / 50.000 sản phẩm = 2.000 đồng.

Việc lựa chọn phương pháp khấu hao phù hợp sẽ giúp doanh nghiệp tính toán chi phí khấu hao chính xác và đảm bảo tính minh bạch trong quản lý TSCĐ. Do đó, việc hiểu và áp dụng đúng các phương pháp này là rất quan trọng trong hoạt động kinh doanh của một doanh nghiệp.

Dựa vào cơ sở nào mà doanh nghiệp chọn phương pháp tính khấu hao TSCĐ?

Các doanh nghiệp thường dựa vào tổng số doanh thu và chi phí để lựa chọn phương án trích khấu hao Tài sản cố định (TSCĐ) phù hợp. Trong trường hợp doanh thu chủ yếu được tạo ra từ TSCĐ trong thời gian sử dụng, doanh nghiệp sẽ chọn phương án trích khấu hao theo đường thẳng. Tuy nhiên, nếu doanh thu tạo ra từ TSCĐ giảm dần theo thời gian, doanh nghiệp sẽ lựa chọn phương án trích khấu hao giảm dần theo thời gian, với mục đích làm giảm chi phí trích khấu hao trong những năm đầu tiên sử dụng TSCĐ.

Lý do phải khấu hao tài sản cố định?

Tài sản cố định (TSCĐ) là các tài liệu sản xuất được sử dụng trong nhiều kỳ sản xuất kinh doanh. Quá trình khấu hao là việc tính toán, định giá và phân bổ giá trị của TSCĐ sau khi đã bị hao mòn trong quá trình sử dụng.

Việc khấu hao là cần thiết để doanh nghiệp bảo tồn vốn cố định, thu hồi vốn và xác định giá thành sản phẩm, đánh giá hiệu quả kinh doanh và lập kế hoạch tái đầu tư. Tất cả các TSCĐ đều phải được khấu hao để đảm bảo sự ổn định và phát triển của doanh nghiệp.

Do đó, việc tính toán và phân bổ chi phí khấu hao cho TSCĐ là rất quan trọng và cần được thực hiện một cách chính xác và khoa học. Điều này sẽ giúp doanh nghiệp có được những thông tin chính xác và đầy đủ về tình hình tài chính và kinh doanh của mình, từ đó đưa ra các quyết định kinh doanh hiệu quả và bền vững.

Khi nào nên tính khấu hao hàng tháng, hàng năm nếu áp dụng phương pháp trích khấu hao theo đường thẳng?

The depreciation will be recorded in the same period as the generated revenue and incurred expenses when calculated on a monthly basis. This method allows for easier tracking of the remaining value of fixed assets. On the other hand, calculating depreciation on an annual basis is a way to ensure the accuracy of monthly depreciation calculations for fixed assets.

Những vấn đề gì cần chú ý khi xác định thời gian tính khấu hao TSCĐ?

Trong quá trình tính toán khấu hao Tài sản cố định (TSCĐ), việc quyết định thời gian tính khấu hao là rất quan trọng. Thời điểm mà doanh nghiệp bắt đầu sử dụng TSCĐ để sản xuất cũng cần được xác định. Ngoài ra, đơn vị cần phải xác định liệu TSCĐ đã qua sử dụng hay là mới được mua.

Tài sản cố định được tính khấu hao tối đa bao nhiêu lần?

Số lần tính khấu hao tài sản cố định sẽ phụ thuộc vào giá trị và thời gian sử dụng của tài sản. Nếu tài sản đã đạt đến giá trị và thời gian sử dụng tối đa, thì không được áp dụng khấu hao theo quy định. Trong suốt quá trình sử dụng và trích khấu hao TSCĐ, mỗi loại tài sản phải tuân theo cùng một phương pháp và chỉ được phép thay đổi phương pháp một lần duy nhất.

Chúng tôi đã giải đáp chi tiết về khái niệm khấu hao tài sản cố định thông qua nội dung trên. Nếu quý khách có bất kỳ thắc mắc nào, xin vui lòng liên hệ với ngân hàng chúng tôi để được giải đáp. Xin cảm ơn.